tagun bir misal: radionu bit maktapta oyratmaylar, a onnun mohimliligi yugaru. "icat-{talant tugul} cigi". (icat-"tvorcestvo", salat-"talant"). qay bir narsalarni oyranirga minga bir kim kirak tugul kitap bulsa, alla birsa. albatta hokumat "diplomirovanniy" garap tili spetsialistunu yasap minnin hoquqlarnu qisa— on narsanidir urlay. >>pp. ayyi-?iya. min bit monno uzum islaym. min sonday. minni allah sonday iytkan. kunulga oyranuw tilagi salgan. a "universitet"nun uzunu sabapci iytip kursatasi kila. on cinliqta uzu islamagan isni uzunga taqmaqcu bula. >>pp. universitet urlamasun, universitet bit ul alla ni tugul, "v osnovnom"-in birinci ciratta— galimnar uzlari gina. ham ul maktaplar ham universitetlar "biz oyrattik" diyp ayta, a "allah oyratti" diyp aytmay! onlar hatta allahnon danono urlaylar! mina nicik imansozloq ham onnon zolomo ham ziyano tormostago boton aybirlarga singan! ham sonlay uq kompyuter programmaso tozuwno da min uqutuwcolar yardamindan basqa oyrandim. botonlay diplom ayurum aybir ham uquw ayurum aybir bulurga tiyis >>. bir maqala. agar maqsat ilni razvivat iytuw iykan, minnin ca hazirgi zamanda internet bulganliqtan qorallar galimnar yanunga barurga tiyis, kirisin ca tugul. yagni yaşagan urunlarunga. bir cirdan tartup-qubarup alup ikinci cirga uturtup quyarga kisi vincester tugul. (vincester - jostkiy disk, zur kulamli maglumat siyisli, metal germetik sawut icindagi, tiz aylana torgan magnitlu disklu, maglumat tiz yoroslo maglumat saqlaw aybirsi. "vincester" diyganda min hazirgi zamanda, 2006nci yilda, taralganono aytam), monda yazgan bilan gina anlasilip bitmay. kirak bulsa, bir qatlawlo is yasarga bula: kompyuterno acop, soroplarono sutup acola, vincesternon soroplarono sutup, cibiqlarini icqindirip, ikinci kompyuterno sonlay uq acop, onga totastirirga, mon ni caqlo qatlawlo bulsa da, kisinin kucunuwu, bigrak ta cit cirga, monga qaraganda qatlawloraq buluwu ostonga qiyin ham ziyano bar. kisinin tanindagi matdalar almaso molekulasonga qadar koylanilgan. sabap bilan naticani alistiralar. yagni uquw yorto sabap tugul ul, a kirisin ca, natica, giylim alow bilan sogollanuwco galim ya bulacaq galimnarnin ciyiluwu naticasi. minnin ca tatarlarnun tilinda "filosofiya"-"falsafa", "filosof" suzu {bulmagan ham bulurga tiyis ta tugul}dur balki, "uylaw" suzu da citadir, conki basqa haluqlar "falsafa" diyp cutlay torgan aybirga son qadar gadatiy iytip qararga momkin, ham har kisi "falsafaci" bulsa, monnon ocon mahsus suz qullanuw kiraksiz, magnasiz. ...bittirdim... "filosof" suzu "uylarga yaratuwco" diygan suz indi on. a ni ocon on suzno urus tilinda, ham basqa tillarda qullana baslagannardor ki, modaga-mazar iyaruwcanlik bilan ham on suz qisqa bulgan ocondor. "{moda-mazar}ga" tugul, "{modaga}-mazar". "filosof" suzu yuq ta ul tatar soylam tilinda, adabiy tilda ham urus ca tatar tilinda gina. tigi hata suz cinlap ta hazirgi bir anlanista "sayartuw", yagni "hatalo suz" magnasinda, monga qarata bir aybir aytirga kirak ki, mohammad, s.a.g.h., aytkan 'di', "sayartqanda da doros suz soylaym." diygan magnada aytkan 'di'. hatta sonday gadiy aybirlar sahar balasunga yanaluq buluwu momkin: "cista picraq", ham "tabiygatta bilciraq, picraq yuq, boton cirda ciram" diygan fikir, masina yorgan cirda bula torgan yuwus balcuq izmasi ham masina yulundagu tuzan turunda, yagni tabiygatta tuzan barliqqa kilsa on ciram arasunga kirip yugala, monga qarsu biraw ayta: "yilga buyunda ciramsiz bilciraqlo urun bula" diya, yuq, ciram yilgaga tiralip uk tora, a tiralmasa, onda tas, on picraq tugul, asalup toskan tufraq qiriyi kurunup tora iykan, on da bilciraq tugil. mon suzlarim ali "yuwus balcuq izmasi— picraq, nacis" diygan suz tugil. yagni tabigatnin cistalogo bilan kilismaylar, alla uynap aytalar, bahaslasirga tilap, alla "narsa aytir iykan" diyp? allah tiksiruwno tiygan!. bir sahar balaso ayta "urdak asragac uturasi bit onno."!!, yagni "can iyalarini uturuw gonah" diyptir asramawno yaqlay, a bit yuq urdaklar onlar bit ulu urdaklarga tin da bulurga da momkin, agar yort urdaklarini alistiruwco qirgiy urdaklar ya basqa haywanlar bulmasa. tagon tigi sahar balalarondan isittim, alla indi vegetarian onlar, "haywannarno suyarga bit "jalko"-kizganoc." diyp, min ayttim: "on haywanno bir nindiy qarga da asay almasloq iytip beton bilan "zalivat" iytip- batorop quysan "deystvitelno jalko"!" diydim, >amma onlay da ali on kislorodno saqlawga yardam iytacak, faydalo bulacaq, in aram iytip bittiruw yandorop bittiruwdor, cilisini da faydaga qullanmay ca, >>kislorod turunda,< qiziqsinip tiksirip kina soragannardor onlar balki, tiksirirga yaramay, mon mas'ala buyun ca "trofik qatlamnar" diygan aybir uquy alasoz, 21 bit onda, 10ncosonga kucup qaranoz >>, ham bir yazma. matematikadago sikilli bir fikir minga gadiy toyola, kimgadir acs kibiktir balki: fikirlar prostranstvoso, bazisniy fikirlar. "allaga sokor, hawa sulagan ocon nalog tulaysi tugil!" diyalar, monnon sikilli aytam: "allaga sokor, yazuculuqqa diplom kirak tugul!, r.f. zakonnaro turunda.". uqusa har kisi uzunnun ni daracada mostaqiyl fikir yortowono anlarloqtor bir yazuw >>.