http://tugan-tel.at.tt/forum Ý tuðan tel Tatar tele turýnda säxifä YBS Ezläw Soñðýlar Äðzälär Törkemnär Terkälü Þäxesnämä Þäxsi xatlaný tikþer subTrail Kerü -------------------------------------------------------------------------------- logikani yaqlap Bäxäslär -> Ðömümi bäxäs Uzðan cep :: Kiläse cep Yazðan Xäbär 1111111 Qunaq Qaldýrdý: 13 Nöy 2004 11:40 Baþlýq: logikani yaqlap -------------------------------------------------------------------------------- latin alifbasina kucarga diyp ham onga kucmaska diyp suz korastrganda latinni yaqlaw yagindan monday argument (dalil, yaqlaw suzi) aytalar: latin yazuwi tatar tilina caylasqan, a kirillitsa caylasmagan, latin yazuwinda tatar tilinga kirakli xarflar bar diyp. albatta buw -doros suz tugl: latin yazuwinda bari tik q ham w gna bar, a urs yazuwinda ы bar. Cnlap ta, xazrgi rawsinda kirillitsa caylasmagan, amma buw caylasmaganlq xarflarnin yazilis sakl(forma)laringa kura tugl, a kirillitsa bilan {yazuw, buw xarflarni qullanuw} qagidalaringa kura, yagni, {'йа' bilan 'йä'}ni 'я', {'йу' bilan sunin nickasi, yagni, 'yü'}ni 'ю' diyp yazuw, suz basinda gna 'йе'ni 'е' ham 'е'ni 'э' diyp yazuw, amma 'йi'('yigit' digandagi)ni 'йе' diyp ham 'йы'ni 'йы' diyp yazuw, sulay da, 'ё' xarfini iska almasqa bula, ul tatarcada ocramay (alay da 'йомгак'ni 'ёмгак'diyp yazasi tugl ikanini blrga kirak indi - amma monoso cinl). sulay da, buw qagidalarni bznin tozatrga xaqibz barmi? [bz bit bolarni] tatar tili ocon gna [tozatabz]? yagni ul qagidalarni kirillitsadan ayrp qararga xaqibz barmi? mono kmnardr yaratmas, a urs tili uzi monga qarsimi iykan? yuq, qarsi tugl, conki tatarca yazganda 'а', 'е', 'о' xarflari botonlay basqa awazni bldralar, a urs tilinin spetsifik nicka tartq awazlari(мягкие согласные)ni bildiru ocon qullanla, sular ocon gna kilp cqqan 'я', 'ю' xarflari[n]nin tatar tilinda buw top funktsialari yuq. alar albatta ekonomia (tizrak yazuw) ocon qullanilalar, conki 'по умолчанию'(yagni 'default' buynca) boton tatarlar alarni baribr avomatik blalar, yagni onlarni ninday da bulsa funktsia blan qullanuw momkinligi 'на халяву', buslay. amma tatarlar urs yazuwini blmagan bulsalar, ul xarflarni qullanuw indi (уже) buslay bulmas idi - alfavitni qatlawlandrr iydi, kisilarnin bas milari icindagi neyron konstruktsialar(qorlmalar) az fayda ocon qatlawlanrga tilamas iydi, yagni kisinin bolarni isnda totarga tlagi bulmas iydi. Öskä men al Beri Terkälü: 30 Apr 2003 23:36 Xäbär: 701 Qaydan: Cir öste Qaldýrdý: 13 Nöy 2004 19:09 Baþlýq: -------------------------------------------------------------------------------- q/w/h xäreflärdän týþ ñ/ä/ö/ü/í/ç xärefläre dä här bilgelämägä kerälär, här cíhazda bar. Annarý qýsqa [ý] awazý qýsqa xäref ilä bilgelänä. Ber genä kimçelek kerep qalðan diärlek, ul qýsqa [ï] awazýn kiñ «e» xärefe aþa bilgeläw. Yarar, bulðaný buldý inde. Taðýn ber “kimçelek” bar, ul Ðäräp süzlärendä qalýn itep [ð] äytü, ämma anýsý turýnda da «Ðäräp süzlärendä “ð” xärefen Törekçäräk yomþaq itep äytä baþlíbýz» diep kileþergä bula: çönki «saat» itep yazu da bigük döres dä tügel, ämma «säðät» yazýp «ð» xärefen yomþaq äytsäk, menä anýsý iñ dörese bulýr. Monda inde Ðäräp süzlärene ayýru belü mäs'äläse çýða Urýsälifkä qaytsaq isä, ul bügenge köngä Tatar telen üterüçe närsä, tüðan telen belmäw arqasýnda, älifba tel öyränüçelärenä zur tä'sir itä, wä urýsälif anýñ telen baþtan uq boza baþlí. Yýraq kitmik, xäteremdä, ber radío-alýpbarðýç Tatarça bolay þaqtí söyläþsä dä «yämle» süzen [yam-lé] itep äytä :[=]. yäðni [m] awazýn qalýn itep, [ï] awazý urýnýna [é] äytä ide. Wä miña da urýsälifle yazmalarný uqu bik awýr, menä þul ike-awazlý xäreflär buluýnnan, wä [q/ð] awazlarýn ällä nindi äkämätlär aþa bilgelänü arqasýnda. Yuq, andí ðazap miña kiräk tügel, baþ awýrta baþlí Ýptäþlär, çama belän äytkändä berär ike yýl elek bez Þamil ilä Latínälif turýnda äle uylí ðýna baþlaðaníýq, mäðlümät bötenläy yuðíý diärlek. Bügen isä Latínälif ilä räxätlänep yazýþabýz, wä ul berkemne dä ðäcäpländermi inde. Ni äytmägez, ämma bu närsä Latínälif kiräklegen üzennän üze dälilli inde. s.u. «bügenge köngä» äytü döres tügel iç? «bu-könge/bu-genge/bügenge» süzendä ber «kön» bar iç inde? Qäderle «111*» qärdäþ, «Xasan» kebek berär atamadan yazýp torsañ, siña möräcäðät itärgä ciñelräk bulýríý bolay isä aptýrap kitäseñ… x.a. Ðäräpälifne ber-ike säðät eçendä öyränü öçen däreslek tözedem: [url=http://tt.wikipedia.org/wiki/%C4%9E%C3%A4r%C3%A4p_%C3%A4lifba_d%C3%A4reslege ]Ðäräp älifba däreslege[/url] _________________ Cir teträtkän Tatar irläre, Kemgä qaldýrdýðýz illärne?! Öskä men Soñðý xäbärlärne kürsät: bötenesen1 könlek1 atnalýq2 atnalýq1 aylýq3 aylýq6 aylýq1 yýllýq iskesennän baþlapyañasýnnan baþlap Bäxäslär -> Ðömümi bäxäs Waqýt quþaðý: GMT +3 1. bit (barýsý: 1) Ýsem Bäxäskä: [ saylísý ] Þaw-þu aralaþu----------------Tatar poçmaðýTaþqa basýlmaðan uy-fikerMädäniät«Tatar Dönyasý»TatNét mäs'äläläre Telebez turýnda----------------Ðömümi bäxäsSüzleklär Tel wä Sanaq----------------Säxifä ostasýSanaqný tatarlaþtýru «Azatlýq.org» säxifäse----------------Mäqälälär turýnda uylarRadío eþläw buyýnça täqdimnär «Ý tuðan tel» säxifäse----------------Bäxäslek turýndaKitapxanäneñ qunaq-kitabý«Bezneñ Taríx» qunaq-kitabý Yaña cep açalasýñ Xäbärgä cawap biräläseñ Xäbärne tözätälmiseñ Xäbärne salalmísýñ Soraþtýruda tawýþ birälmiseñ Google'da kitapxänä